STRUMPT ROUTE
Omgeving Baarle-Nassau 19 km
We waren nog maar nauwelijks bekomen van de Vennenloop route in de omgeving van de Rucphense bossen en heide of we gingen al weer op pad. Twee wandelingen binnen 14 dagen, dat was nog eens een inspanning! Het leek wel of we plotseling niet genoeg konden krijgen van het geweldige aanbod van MLAW in onze regio. Voor Peter was het een koud kunstje om een nieuwe uitdaging uit de hoge hoed te toveren. Hij had immers de nodige routekaarten onder handbereik. Besloten werd deze keer in de omgeving van Baarle-Nassau en Baarle-Hertog te gaan wandelen in de hoop weer een even afwisselende route onder de wandelschoenen te krijgen als de afgelopen keer.
De eerste vakantiedag van een wat vage vakantieperiode rondom koninginnedag en 5 mei leek voor ons wandelclubje een geschikte dag. We hadden er weer zin in. En zo verzamelden zich omstreeks 9.30 uur Charles, Wilma, Lorenz, Marion, Jan en Peter bij de dorpspomp in het centrum van Baarle-Nassau. Bert moest verstek laten gaan omdat hij thuis als ziekenverzorger moest optreden. Marlien had verplichtingen van huishoudelijke aard, waarbij we ons natuurlijk afvroegen of ze de voorjaarsschoonmaak niet op een later tijdstip zou hebben kunnen plannen. Dit betekende opnieuw een wandeling zonder appeltaart. Jan-Willem werd plotseling gemobiliseerd om zijn uitstraling als “opa” extra luister bij te zetten. Toch waren we weer met een gezellig clubje en togen op weg naar het startpunt van de wandeling van vandaag, die vermeld stond onder de naam: Strumptroute. Opnieuw beantwoorde het weer niet aan de voorspellingen. Met een schraal zonnetje gingen we op pad.
Deze wandelroute ontleent zijn naam aan de Strumpt, een gehucht in het buitengebied van Baarle-Nassau. De route is gelegen in het grensgebied van Baarle-Nassau. Voor we op het startpunt kwamen, wandelden we door een vooral staatkundig interessant gebied. Het grondgebied van het Nederlandse Baarle-Nassau en het Belgische Baarle-Hertog loopt door elkaar; op Nederlands gebied zijn 22 Belgische enclaves en daarin weer 7 Nederlandse. Op straten en trottoirs geven duidelijke markeringspunten het verloop van de grenslijn aan. Soms loopt die grens dwars door huiskamers heen. Voor deze situatie werd in 1198 de grondslag gelegd. Een grenspaal met dit jaartal staat op het plein bij de Belgische kerk. Deze grenspaal werd op 4 april 1976 onthuld als gedenknaald en staat ongeveer op de plaats waar vroeger de lindeboom stond, die gold als de 'aldervermaersten pael' tussen Hertog en Nassau. De boom stond op de voornaamste grens tussen de twee gemeenten die dwars door de Singel loopt. In het plaveisel is de grenslijn aangegeven. Het jaartal 1198 verwijst naar de tijd dat in Baarle de grondslag werd gelegd voor de tweeherigheid, oorsprong van de huidige bi-nationale gemeenschap Hertog-Nassau.
We startten bij Huis op Loveren. Het dorpsplein Loveren bereikten we door vanaf de St. Remigiuskerk richting Ulicoten te gaan. Het huis met 2 huisnummerbordjes is half Belgisch en half Nederlands. De nationaliteit van een huis in Baarle dat op Nederlands en Belgisch grondgebied staat, wordt bepaald aan de hand van de ligging van de voordeur. De voordeur van dit huis staat deels op Nederlands en deels op Belgisch grondgebied, zodat dit huis twee huisnummerplaatjes heeft. Vroeger heette dit huis "Herberg de Zwaan" en volgens historische overlevering bracht Hugo de Groot hier de nacht van 22 op 23 maart 1621 door, tijdens zijn vlucht van Slot Loevestein via Waalwijk naar Antwerpen. Juist voorbij dit huis loopt een onopvallend zandpad de velden in. Die moesten we hebben! Een informatiebordje geeft een overzicht van de te lopen route en zegt dat we 19 Km moeten afleggen. Dit in tegenstelling tot de wandelkaart, die 17 Km vermeldt. We zullen het uitzoeken.
Het zandpad droeg de toepasselijke naam: Akkerstraat. Het was ook meteen duidelijk waarom. Tussen omgeploegde velden, waarvan enkele verraste patrijzen met veel lawaai opvlogen, ging het in zuidwestelijke richting de geel-witte markeringen volgend tot aan Camping “De Heimolen”, alwaar een nijvere campingbewoner druk doende was zijn minuscuul klein tuintje te voorzien van een al even minuscuul rolbordertje. Een vluchtig ‘Goedemorgen” werd uitgewisseld. Langs de bosrand liepen we nu noordwestwaarts naar Reuth. We moesten de Hoogstratense Baan oversteken. Nog steeds ging het door fraaie akkercomplexen. Merkwaardig voor deze streek is dat de verschillende percelen geen duidelijke kavelscheidingen hebben, maar de laatst geploegde voor markeert de akker.
We naderden Reuth, een kleine oude buurtschap. Een van de vele in deze streek. Reuth, Heesboom, Eikelenbosch, Hoogeind, Gommel en nog enkele buurtschappen vormen een kring van nederzettingen rond die oude akkercomplexen. Langs enkel boerderijen bereikten we de Franse Baan, alwaar een fazanthaan rustig het bos inliep. We zaten nu aan de oostelijke kant van de Hollandsche Bossen. Dit landgoedje - zo'n zestig hectaren groot - is een overblijfsel van een uitgestrekt jachtgebied met heide, vennen, moerassen en bossen. Het behoorde vroeger toe aan de familie Van Gilse, die eeuwenlang bestuurders van Baarle-Hertog leverde. In de vroege jaren ‘50 pikte Defensie hier stukken "woeste grond" om er voor de NAVO munitiecomplexen aan te leggen. Op dit landgoed kwamen er twee. De route voerde ons om dit gesloten gebied heen over de Nieuwe Strumptse Baan langs een van die munitiedepots.
Aan onze linkerkant naaldbossen en rechts grazige weiden, prachtig geel gekleurd door de fris ontloken paardenbloemen. Er was even pauze voor een koffie- en sanitairestop. We keken uit over wat eens de Ulicootsche heide moet zijn geweest.. Eind vorige eeuw zijn de uitgestrekte heidevelden rond Baarle ontgonnen en beplant met naaldbossen. Die moesten op hun beurt weer plaats maken voor akkers en weilanden. De oude namen van de heidevelden zijn gebleven. Je treft hier nu een fraai wisselend agrarisch landschap aan met restanten naaldbos. De agrarische percelen in deze omgeving zijn gemiddeld groter en rechtlijniger dan in de directe omgeving van de oude buurtschappen. Het betreft hier jonge ontginningen. Na 1900 was het ontginnen van heide en naaldbos niet meer afhankelijk van de voorraad stalmest. De boeren pakten het werk grootschaliger aan.
Aan de Wildertse Baan verlieten we de rechte zandwegen en sloegen rechts af naar Ulicoten. Via de Heidreef bereikten we het centrum. We hadden gehoopt hier even koffie te kunnen drinken, want daar hadden we, nu de klok tegen 12.00 uur liep, wel zin in. Maar zo op de eerste dag na het weekend bleek dit slechts ijdele hoop. Het eerste café was potdicht en het volgende bleek ondanks een uitnodigend bord van “terras met koffie en gebak” en muziek die ons door de open deur tegemoet kwam, ook gesloten. Een jongeling stak het hoofd buiten met de mededeling : “Op maandag gesloten. We zijn aan het schrobben!“. Marion wenste ze in elk geval namens ons allen goede zaken toe. Een goed verstaander had hier maar een half woord nodig!
Zonder koffie gingen we weer op weg. Langs de in het landschap hoog op torende graansilo’s van de Firma Theeuwes wilden we zo snel mogelijk Ulicoten achter ons laten. Dan maar in de natuur een plekje gezocht voor een koffiepauze. Deze kwam al meteen aan de Heikantse Straat. Jan bemerkte dat zijn rugzak nat was. Het bleek dat bij de vorige stop de thermoskan niet goed gesloten was en de koffie een uitweg gevonden had. We maakten van de gelegenheid gebruik om Bert mobiel te bellen en hem te vertellen dat we hier eigenlijk wel de door hem bemande ravitailleringspost verwacht hadden. Helaas!!
Nu kwamen we in een wel heel bijzonder landschappelijk gebied. De Winthagen. Het zeer fraaie landschap van de Withagen dankt zijn naam waarschijnlijk aan de vele witbloeiende sleedoorns in de bosjes en houtwallen. Het gebied heeft een interessante flora, een grote vogelrijkdom en wordt landschappelijk hooggewaardeerd. De houtwallen, diepe sloten, uitbundige vegetatie en een meanderend beekje deden het hart van de bioloog in ons gezelschap sneller slaan, zeker toen we ook nog de sporen en afdrukken van een ree en een marterachtige in de modder ontdekten. We zaten nu in Strumpt. De naam komt al voor in 1525 en is wellicht afgeleid van "Strunkbos" of "Struntbos". Dat staat voor struikgewas wat opschiet uit boomstronken. Dit buurtschap rondom een Frankische driehoek heeft beslist al een lange geschiedenis. Op een bankje voor het Mariakapelletje, dat aan een opknapbeurt toe was, hielden we halt en nu werden de boterhammen en de thermosflessen uit onze rugzaken tevoorschijn gehaald. Op het bankje was geen plaats voor iedereen en zo kozen Peter en Charles een plekje in het gras. Met de zelfontspanner werd dit tafereel fotografisch vastgelegd. Het werd een lange middagpauze,
De inwendige mens gesterkt hebbend namen we de route weer op en door de Krommehoekdreef ging het in zuidelijke richting. We passeerden een vogelreservaat en stiltegebied, een waar paradijs voor de ornitholoog. Deze lange kaarsrechte dreef voerde ons recht naar een van Nederlands mooiste beekdalen precies op de grens met België gelegen. Het Merkske is een klein regenriviertje. Het heeft over grote lengten zijn meanderende loop behouden. Als we de Vossendijk in gaan dan kunnen we de komende vier ä vijf kilometer voortdurend genieten van de prachtige kleinschalige landschappen van dit beekdal. Ze liggen steeds aan onze rechterhand. Een prachtig gebied voor flora en fauna.
De weg die we bewandelen, ligt precies op de scheiding van beekdal en hooggelegen zandgronden. Links van ons ligt de Singelheide. Dit gebied is een van de eenendertig stiltegebieden die de provincie Noord-Brabant in 1989 aanwees.
Zo bereiken we Eikelenbosch. We hebben niet eens gemerkt dat we uit het beekdal geklommen zijn. Nu we op de Broskens staan, kunnen we prachtig overzien wat de Baarlese landschappen zo mooi maakt: de glooiingen. Daarnaast spelen de ruimte en de afwisseling ook een grote rol. Bij de boerderijen van Eikelenbosch en Hoogeind komen we weer in de krans van buurtschappen rond het oude Baarle. Een vervaarlijk blaffende hond probeert ons nog van de wijs te brengen.
Nog slechts enkele kilometers scheiden ons van het eindpunt. Voor Marion was dit echt nodig nu haar knieën op gingen spelen. Ook het weer vertoonde een omslag. Bij het bereiken van Huis op Loveren begon het te licht regenen en toen we terug waren op de markt van Baarle-Nassau en net neergestreken waren in het Pannenkoekenhuis, viel de regen met bakken neer. Gelukkig, we zaten binnen aan een heerlijk kopje koffie of een pannenkoek. Nagenietend van opnieuw een fijne wandeldag, reden we tegen 16.00 uur huiswaarts met de wetenschap dat de avond ook gezellig zou worden. Kitty, Charles, Marcelle en Bas hadden immers alle wandelaars en vrienden van Via-Via uitgenodigd voor een aperitiefje en een gezellige hap. Dit nog ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Charles.
Charles Aerssens
KAARTEN:
- TopoKaart 1:25000, 50G Baarle-Nassau
- West-Brabant Wandelroute Strumpt 25
Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 25-09-2000 door C.P.J. Aerssens