DAGWANDELING TRÉVERAY
Traject omgeving Tréveray - St. Joire - Laneuville 11 KM

© L.A.W.V.VIA-VIA
Tréveray - Fontaine Pierre de Luxembourg (1863)
Vertrekpunt
Afstand
Korte karakteristiek






Tréveray
Ongeveer 11 km.
Het is een rondgaande wandeling van ongeveer 11 kilometer met als uitgangspunt Tréveray, gelegen aan de doorgaande D966 van Ligny-en-Barrois naar Gondrecourt-le-Château. De route voert door het brede dal van de Ornain en langs het Canal de la Marne au Rhin tot aan St. Joire. Vanhier gaat het door St. Joire naar de doorgaande D966 en lopen we naar Laneuville. Linksaf de D31 tot op het kruispunt met de D140 ter hoogte van Cheuci. Door de bossen van de Côte de la Chalaide dalen we af naar Tréveray, het startpunt van deze rondwandeling.

ROUTEBESCHRIJVING

Deze rondwandeling start in Tréveray, gelegen in het brede dal van de Ornain. Tréveray is een langgerekte dorp, gelegen aan de doorgaande D966 van Ligny-en-Barrois naar Gondrecourt-le-Château. Het dorp ligt op de westelijke oever van de Ornain en direct aan het Canal de la Marne au Rhin. De eerste vermelding als "Trevereyum" stamt uit 1189 en komt van de Latijnse naam Treverius. Het behoorde tot het graafschap Ligny, dat in bezit was van de familie Luxembourg. Kardinaal Pierre de Luxembourg wordt als weldoener van deze gemeente beschouwd en heeft hieraan een in 1863 opgericht monumentale fontein te danken. Hier werd ook Baron Pierre-Paul Nicolas Henrion de Pansey (1742-1829) geboren, rechtsgeleerde, onder Napoleon Minister van Justitie en in Parijs begraven op het kerkhof Monparnasse. Ook de bekende Franse organist van de kathedraal van Toul Joseph Oury (1852-1949) was afkomstig uit Tréveray. Het dorp is bekend vanwege zijn ijzerindustrie. Gietvormen en ijzerproducten werden naar Parijs, Rouen, Picardië en de wapenfabriek van Maubeuge geëxporteerd. In 1988 is de huidige fabriek door de groep Hachette et Driout (St. Dizier) overgenomen en gemoderniseerd.

Tréveray - Deurslot in de Rue St. Hilaire
Hier vertrekken we midden in het dorp bij de monumentale fontein van Pierre de Luxembourg, tegenover het gemeentehuis aan de Rue Raymond Poincerée en lopen richting Rue des Maréchaux om vervolgens linksaf de Rue d’Église in te slaan. We passeren de Église St. Hilaire, waarvan het schip uit de 16e eeuw stamt en de klokkentoren uit de 18e eeuw. Zo bereiken het Place de la Gare met een heus lavoir, de wasplaats, die hier in elk dorp te vinden is. Het is overduidelijk dat de hangjongeren van Tréveray hier een thuisbasis hebben gevonden: de muren zijn beklad met eigentijdse graffiti. Deze overdekte wasplaats kan beslist een opknapbeurt gebruiken. De route voert ons rechtsaf door de Rue Henrion de Pansey naar de Rue des Ponts. Deze D194 is de doorgaande weg naar Mason-sur Barboure. We steken de spoorbaan over, de brug over de Ornain en komen aan het sluisje in het Canal de la Marne au Rhin, net achter de laatste huizen van Trevéray.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Tréveray - Sluisje Canal de la Marne au Rhin bij Les Mazelles
Vanaf het bruggetje over de sluis nemen we het asfalt langs het Canal de la Marne au Rhin in zuidelijke richting. Westwaarts stroomt in het brede dal de Ornain. Het pad volgend passeren we na goed een kilometer bij Les Mazelles opnieuw een sluisje. Het water van het Canal de la Marne au Rhin heeft op dit traject een aardig verval dat met de verschillende sluisjes wordt opgevangen. Verderop bij Aviot maakt het kanaal een ruime bocht naar het oosten langs de steile, boomrijke helling van de Côte de Là. Hier zoekt de Ornain ook meanderend haar weg. Zo komen we aan de D166 van St. Joire naar Reffroy. We nemen de brug over het Canal de la Marne au Rhin en de Ornain en lopen over de spoorlijn St. Joire binnen.

© L.A.W.V.VIA-VIA
St. Joire - Canal de la Marne au Rhin
St. Joire ontleent zijn naam aan St. Joris, patroonheilige van de parochie. Het gebied van St. Joire is al vanaf het Neolithicum bewoond. Gelegen vlakbij de Gallo-Romeinse stad Nasium (Naix-aux-Forges), die in de 2e eeuw rond de 15000 inwoners heeft gehad, komt het ook voor op de kaart van Peutinger aan de Romeinse weg van Nasium naar Grannus (Grand in de Vogezen). In 1586 komt Saint Joire onder het rechtsgebied van Andelot. In 1636 wordt het dorp tot twee keer toe verwoest: Een eerste keer op 22 juli 1636 door een deel Lotharingse cavalerie op bevel van de Heer van Hagecourt, kapitein in dienst van Duc Charles IV. De Lotharingse ruiters beschouwen het dorp als vijandig gebied behorend bij Frankrijk. Een tweede keer daags voor Kerstmis van hetzelfde jaar volgt de bezetting van het dorp door Zweedse troepen in dienst van Frankrijk. Deze bezetting duurt veertig dagen. In totaal worden 53 huizen, de hoogoven, de werkhal en de smederij volledig verwoest, evenals een deel van de kerk en het kasteel. Volgens Dom Pierre Froussote, monnik en stadhouder van de l'Abbaye des Vaux en Ornois, blijven slechts 40 inwoners gespaard, die geen vee, paarden en graan meer hebben. Als in 1790 de departementen gevormd worden, komt St. Joire bij het departement Meuse en dus bij Lotharingen.

© L.A.W.V.VIA-VIA
St. Joire - grafzerken Église St. Georges
Door de Grand Rue lopen we naar de doorgaande weg van Grondrecourt naar Naix-aux-Forges, de D966. Wat eens levendige, typisch Frans dorp moet zijn geweest met veel bedrijvigheid, is nu zo goed als uitgestorven. Toch is er nog enig teken van leven: het postkantoor is open! We verlaten even de Grand Rue om door de Rue d’Église langs de Église St. George te lopen. Enkel grafstenen sieren de zijgevel. We komen weer in de Grand Rue en hebben bij het verlaten van het dorp zicht op de oude watermolen, nu nog wel bewoond maar duidelijk vervallen. Hier was eens een leerlooierij gevestigd. Zo komen we op de drukke D966 en kiezen voor de richting naar Laneuville. We passeren een wegkruis en bereiken het gehucht Laneuville, waar het riviertje de l’Ormançon samenvloeit met de l’Ornain.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Wegkruis aan de wegsplitsing D966 met D166
Hier vinden we de restanten van wat eens de ijzergieterij Société des chéneaux Bigot-Renaux moet zijn geweest, die van groot belang voor Laneuville en St. Joire was. Al in 1794 is hier een hoogoven, een smederij en een door water aangedreven hamerinstallatie. In de eerste helft van de 19e eeuw wordt de ijzergieterij eigendom van de familie Biaudos-Castéja en later van de familie Sauton. Er komen nog werkplaatsen bij, maar ook opslagplaatsen voor steenkool en arbeiderswoningen. Tussen 1875 en 1890 gaat het bedrijf over in handen van de Société Bigot-Renaux die zich richt op het vervaardigen buizen, dakgoten en dakvensters. In 1954 werken er nog 200 arbeiders, maar de fabriek sluit in de jaren 1960 -1970. Wat rest van de fabriek zijn de ruïnen, de kapel die in 1954 werd gewijd, arbeiderswoningen, badhuis, feestzaal, sportterrein en school. Nu is het gebouw in gebruik door de Boerenbond.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Onderweg van Laneuville naar Tréveray
Over de brug van de l’Ormançon slaan we links af de D31 in. Het asfalt verlaat het dal van de Ornain en klimt over een lengte van 2 kilometer naar een hoogte van goed 300 meter. Het eerste stuk verloopt tussen de bossen en waar het landschap open wordt bereiken we bij Cheuchi een driesprong. Hier gaat de D31 westwaarts naar het 3 kilometer verder gelegen Hévilliers. De D140 loopt met een ruime bocht terug het dal in naar Tréveray. Wij volgen deze D140 op het eerste stuk noordoostwaarts. Waar het asfalt tussen de Côte de la Chalaide en de Côte de Bioncourt afdaalt naar Tréveray slaan we linksaf pal naar het noorden. De 200 meter verder gelegen straalverbindingsmast is hierbij een goed oriëntatiepunt. We lopen hieraan voorbij om vervolgens even verderop door het bos over een bospad de Côte de la Chalaide af te dalen naar Le Breuil. Op deze zuidelijke helling groeit en bloeit de Helleborus! We komen Tréveray vanuit het noorden binnen langs de Rue Raymond Poincaré.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Tréveray - Côte de la Chalaide
Deze wandeling is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Maar ten aanzien van wijzigingen of onvolledigheden in de tekst kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Charles Aerssens

KAARTEN

- TopoKaart IGN 1:25 000, 3215O Tréveray
- TopoKaart IGN 1:25 000, 3215E Ligny-en-Barrois
- Wandeling uitgezet in eigen beheer

Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 22-01-2006 door C.P.J. Aerssens