CIRCUIT JEANNE D'ARC DAG 3
Traject Gondrecourt-le-Château - Domremy-la-Pucelle 25 KM

© L.A.W.V.VIA-VIA
Gondrecourt-le-Château - Zicht op het kasteel met Musée Lorrain du Cheval
Vertrekpunt
Afstand
Korte karakteristiek











 Gondrecourt-le-Château
Ongeveer 25 km.
Deze stevige dagwandeling vormt de derde en laatste etappe van het Circuit Jeanne d’Arc. We starten in Gondrecourt-le-Château en lopen door het uitgestrekte bosgebied ten zuidoosten van dit stadje aan de Ornain. We komen door het gehucht Bertheléville, waar eens een hoogoven en smederijen waren gevestigd. Kaarsrechte bospaden leiden ons naar Vouthon-Haut. Hier passeren we het monument ter ere van Isabelle Romée (1377-1458), moeder van Jeanne d’Arc, en alle Franse moeders. Nog slechts een vijftal kilometer scheiden ons dan van Domremy-la-Pucelle, het eindpunt van het Circuit Jeanne d'Arc. De route is minimaal gemarkeerd en zo nu en dan laat die routemarkering te wensen over. Daarom kunnen we niet zonder routekaart IGN 1:50.000 Pays du Barrois waarop het Circuit Jeanne d’Arc is ingekleurd en de daarbij behorende topografische kaart IGN 3216E 1:25.000 Domremy-la-Pucelle en IGN 3216O 1:25.000 Gondrecourt-le-Château!!

ROUTEBESCHRIJVING

We laten het idyllische stadje Gondrecourt-le-Chateau achter ons en werpen nog een laatste blik op het kasteel met het Musée Lorrain du Cheval dat boven het stadje uittorent. Door de Rue Raymond Poincaré met nog een oude wegwijzer gaat het zuidwaarts en buiten de bebouwing op de D10 opent zich het dal met het riviertje de Ornain. Het Circuit Jeanne d’Arc loopt hier samen met de GR714, die na goed één kilometer op de T-splitsing met de D182 naar links afbuigt en oostwaarts de Vallée du Vaurond volgt. Wij steken hier de rechtdoor en verlaten de D10. Er volgt een klimmetje dat ons tot aan de bosrand brengt op een hoogte van 342 meter. We gaan op de splitsing naar links, waar het open landschap langzaam overgaat in bos. Voorbij Sur la Chalade komen we op de brede Route Forestière bij Les Clairs Chênes, op de topokaart punt 370 meter, en slaan rechtsaf. Na goed één kilometer komt er een doorsteek naar links, die pal zuid loopt. In de afzink bereiken we bij Le Sans Bois weer een breed bospad. Hier even naar links en onmiddellijk naar rechts in de klim die ons weer uit het bos op de D10 brengt. Nu wandelen we over deze rustige secundaire weg verder naar net zuiden tot we aan de rechterkant van de weg de afslag zien die ons naar Bertheléville leidt. Over de oude, nu verdwenen spoorbaan en het kleine stroompje, de Rivière Maldite krijgen we zicht op het gehucht Bertheléville.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Gondrecourt-le-Château - Oude wegwijzer Rue Raymond Poincaré
De Heerlijkheid Bertheléville behoorde tot in de 18e eeuw toe aan de familie des Salles en ging daarna via een huwelijk over aan de familie Germigney, die het tot in 1953 behielden. Het hele gehucht en het omliggende gebied waren dus in bezit van één persoon. We zien er een kasteel uit de 17e/18e eeuw, met aanpassingen in de 19e eeuw. Opmerkelijk is de 18e eeuwse monumentale Porte de France, die toegang geeft tot een grote binnenhof, waar omheen de uitgebreide stallen, werkplaatsen en verblijven staan gegroepeerd. Ook vinden we er een duiventil en de arbeidershuizen van de oude smederijen. Vanaf 1771 bezat Bertheléville immers een hoogoven en een smederij. Die fabriek leverde in 1793 geweerlopen aan de wapenfabriek van Maubeuge. In 1848, waren er meer dan 150 personen in dienst. Die activiteit stopt in 1870 en vanaf dan vinden er nog enkel landbouwactiviteiten plaats. Uitgebreide restauratiewerkzaamheden laten zien dat men druk bezig is een en ander in de oude luister te herstellen. Van de oorspronkelijke Église St. Rémy staat nog enkel de vervallen klokkentoren temidden van de restanten van wat eens de muren waren.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Bertheléville - Ruïne Église St. Remy
Tussen deze gebouwen door verlaten we het gehucht en komen opnieuw op de D10, waar een oud spoorwachtershuisje nog het enige teken is, dat hier vroeger meer activiteiten geweest zijn. We steken over en komen op een nieuwe brede Route Forestière, de 6 kilometer lange Tranchée de Bertheléville. Deze bosweg loopt pal oost en voert ons door het Bois de Bertheléville, het Bois de Faye, het Bois des Grandes Ventes. De naam van dit laatst genoemde bos laat zien wat de enorme rukwinden van de verschrikkelijke “Tempete” van 26 december 1999 hier hebben aangericht: vele hectare bos zijn omgewaaid. De boomstammen zijn intussen al wel afgevoerd maar de stronken die achter gebleven zijn, maken van het hele gebied een maanlandschap. Even op de tanden bijten om dit saaie stuk onder de wandelschoenen te brengen. Zo komen we langs een onderkomen voor de bosbouwers, Le Chalet. In de afzink bereiken we de grens van het Forêt Domaniale du Vau. Hier verlaten we de Tranchée de Bertheléville om de hoogtelijn op 350 meter rechts om te volgen tot het punt dat op de topografische kaart vermeld staat met Les Quatre Bornes. Op dit kruispunt van paden en boswegen gaan we linksaf de tranchée de Maxey op en klimmen naar een hoogte van 425 meter, waar we de kaarsrechts kleine D182 oversteken.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Onderweg naar Vouthon-Bas
Een informatiebord geeft aan dat we na 200 meter een picknickplaats treffen. Deze picknickplaats ligt op de spitsing waar we weer op de Tranchée de Bertheléville uitkomen en biedt op het juiste moment een pauzeplek. Hier vandaan verloopt het Circuit Jeanne d’Arc nog een tweetal kilometers over de Tranchée de Bertheléville en bereikt dan de bosrand. Het uitgestrekte akkerland opent zich en we krijgen in noordelijke richting zicht op het gehucht Vouthon-Bas, gelegen in een dalletje waar de Ruisseau de Fragne ontspringt. Als we voorbij het bosje Vouthon-Bas bijna binnen handbereik hebben, gaan we op de doorgaande D966 naar rechts en staan meteen bij het monument ter ere van Isabelle Romée (1377-1458), moeder van Jeanne d’Arc, en alle Franse moeders. Het verderop gelegen Vouthon-Haut is het geboortedorp van Isabelle de Vouthon, genaamd Isabelle Romée.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Vouthon-Haut - Monument Isabelle Romée (1377-1458) en alle Franse moeders
Over de verharde weg met de rood-witte markering van de GR714 gaat het naar Vouthon-Haut. Dit kleine dorp wordt voor het eerst vermeld in 1157 en behoorde tot de Heerlijkheid Vernancourt. Later kwam het in bezit van de familie des Salles tot aan de Franse Revolutie. Eens was hier een klooster dat door de Normandiërs in de 9e eeuw werd verwoest. Midden in het dorp bij de haast gebruikelijke fontein met Jeanne d’Arc staat ook het lavoir uit 1881/1882, naar een ontwerp van Prosper Pernot, architect uit Gondrecourt-le-Château. Onze route volgt ook in het dorp de GR714 langs de Église St. Sigismond, die uit de 19e eeuw stamt.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Vouthon-Haut - Lavoir (1881/1882)
Met enkele bochten laten we de bebouwing van Vouthon-Haut achter ons en zien dat de voetweg op een paar honderd meter afstand parallel verloopt aan de D966. We bereiken het bos, waardoor we met een lange afdaling de D138 bereiken, het dal van de Ruisseau des Roises. We steken het asfalt over en moeten bij een heus Gué de Ruisseau des Roises oversteken. Doordat er weinig water door het stroompje vloeit is deze doorwaadbare plaats niet echt een hindernis. Nu volgt er nog een laatste klim. Nog slechts 3 kilometer scheiden ons van het eindpunt van het Circuit Jeanne d’Arc in Domremy-la-Pucelle. Toch hebben we niet meteen uitzicht op het plaatsje, omdat voorbij de zandafgraving een bosrand ons het zicht ontneemt. Wel hebben we een geweldig panorama op de brede Vallée de la Meuse. Als het asfalt de bosrand achter zich heeft, zien we voor ons de eerste huizen van Domremy-la-Pucelle. En als we voor het geboortehuis van Jeanne d’Arc staan, hebben we onze driedaagse rondwandeling, het Circuit Jeanne d’Arc, volbracht.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Omgeving Domremy-la-Pucelle - Routemarkering Circuit Jeanne d'Arc en GR714
Als extra optie is het nog mogelijk om vanuit Domremy-la Pucelle de GR714 nog anderhalve kilometer zuidwaarts te volgen. Hier staat op de flanken van het Bois-Chenu de Basiliek Ste. Jeanne d'Arc de Domremy-la-Pucelle. Voor Frankrijk een national monument ter verering van Jeanne d’Arc. De eerste steen wordt op 3 november 1881 gelegd ruim voor de heiligverklaring van Jeanne d’Arc in 1920. De kerk is aanvankelijk toegewijd aan St. Michel op de plek waar eens Jeanne d’Arc stemmen hoorden. Op 8 mei 1891 wordt de crypte, toegewijd aan de Notre Dame des Armées, in gebruik genomen als gebedsruimte voor de soldaten die voor Frankrijk zijn gestorven. Februari 1896 wordt de eerste plechtige mis in de Église Saint Michel gezongen. Maar dan al zijn er plannen om de kerk te vergroten met een koor en dwarsbeuk naar het westen. De kerkwijding vindt in 1926 met veel festiviteiten plaats. Het kerkgebouw is nu veel groter dan het oorspronkelijke project en wordt nu toegewijd aan Ste. Jeanne d'Arc, die immers sinds 1920 heilig verklaard is. Op 4 juni 1939 bij een grote plechtigheid met meer dan 80.000 pelgrims, verheft kardinaal Villeneuve, in naam van zijne heiligheid Paus Pius XII, de kerk tot basiliek op.

Domremy-la-Pucelle - Basilique Ste. Jeanne d'Arc, schilderij Lionel Royer
Je kunt er schitterende mozaïeken bewonderen evenals acht schilderijen van Lionel Royer, die tussen 1913 en 1926 werden geschilderd en die belangrijke gebeurtenissen uit het leven van St. Jeanne d’Arc weergeven. In de crypte staat het beeld uit de Chapelle Notre Dame de Bermont uit de 14e eeuw, dat ook Jeanne d’Arc al kende. Op de Esplanade voor de basiliek zijn verschillende beeldhouwwerken die vertegenwoordigen: Jeanne d’Arc luisterend naar de stemmen van de beeldhouwer Allar uit 1894, een bronzenstandbeeld van de ouders van Jeanne d’Arc (1911), een beeld van Jeanne d’Arc van de beeldhouwer Paule Mes, dat door de regering van de Canadese provincie Québec in 1946 werd aangeboden. Maar ook St. Joris die de draak bestrijdt, staat bij de ingang, een vreemde mengeling van spiritualiteit en fantasie.

Deze wandeling is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Maar ten aanzien van wijzigingen of onvolledigheden in de tekst kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Charles Aerssens

OVERNACHTINGSMOGELIJKHEDEN:

Chambre d'Hôtes Nr.55G210
Mme Pierrette Devillier
4 Place de la Halle
55130 Gondrecourt-le-Château
Telefoon: +33 32989635

Chambre d'Hôtes Nr.55G133
Mr Roger Robert
6 Grande Rue
55130 Vouthon-Bas
Telefoon: +33 329897400 		Chambre d'Hôtes
Mme MATHIEU
25 Rue Principale
88630 Domremy-la-Pucelle
Telefoon: +33 32906929







KAARTEN

- TopoKaart IGN 1:50 000, Pays du Barrois - Meuse Sud
- TopoKaart IGN 1:25 000, 3216E Domremy-la-Pucelle
- TopoKaart IGN 1:25 000, 3216O Gondrecourt-le-Château

GIDSEN:

- ANWB Gouden Serie: Vogezen - Elzas - Lotharingen, S. van SchuppenKeuning, ISBN 90-18-01387-0
- Michelin Guide de Tourisme: Vosges - Lorraine -Alsace
- Capitool Reisgidsen: Frankrijk, ISBN 90-410-1806-9 NUGI 471

Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 15-09-2005 door C.P.J. Aerssens