ROTWEINWANDERWEG 13 KM
Traject Marienthal - Dernau - Rech - Mayschoss 13 KM

© L.A.W.V.VIA-VIA
Marienthal - Rotweinwanderweg
Vertrekpunt
Afstand
Korte karakteristiek





 Marienthal
Ongeveer 13 km.
Deze schilderachtige wandelroute voert ons over berghellingen dwars door en langs de talloze wijngaarden van Marienthal naar Lochmühle bij Mayschoss. Onderweg worden we getrakteerd op adembenemende uitzichten en pittoreske wijndorpen, die direct aan de Rotweinwanderweg liggen en getuigen van de wijnrijkdom. Bovendien hebben we vanaf de hellingen vaak zicht op de Ahr, die door het romantische dal kronkelt. Het wandeltraject heeft af en toe een stevig klimmetje en daalt soms pittig.

ROUTEBESCHRIJVING

We vertrekken voor deze wandeling in lijn vanaf de parkeerplaats tegenover Weingut Pension Klostergut aan de B267 en wandelen door de Klosterstrasse richting het Weingut Kloster Marienthal met de ruïne van het voormalige Kloster Marienthal van de zusters Augustinessen. Het klooster is in 1136 gesticht door de Graven van Saffenburg vanuit het Nederlandse Kerkrade. De geschiedenis van dit klooster laat zien dat het zware tijden heeft gekend. Zo is het in 1632 tijdens de 30jarige oorlog (1618–1648) door Zweedse troepen geplunderd en in 1646 door de Franse troepen van Maarschalk Henri de La Tour d’Auvergne, Vicomte de Turenne (1611-1675) in brand gestoken. Kloster Marienthal wordt in 1699 weer kompleet nieuw opgebouwd. Vanaf 1792 bezetten de Franse troepen van Napoleon het Ahrdal en zo wordt in 1802 het klooster opgeheven. Bij het Congres van Wenen (1815) wordt vastgesteld dat het Rijn Moezel gebied en dus ook Dernau en omgeving, toekomt aan het Koninkrijk Pruisen. Het Kloster Marienthal raakt daarna in verval en is nu in privébezit als Weingut Kloster Marienthal.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Marienthal - Kloosterruïne Weingut Kloster Marienthal
Voorbij het Weingut Kloster Marienthal pikken we op de Y-splitsing het traject ban de Rotweinwanderweg op en volgen de met een rode druiventros gemarkeerde route naar links. Het asfalt klimt direct met een bocht naar links in de wijnbergen omhoog met naar links zicht op de ruïne van het Kloster Marienthal al direct onder ons. De route is duidelijk gemarkeerd langs de flanken van de Hardtberg in de richting van Dernau. Steeds komen we langs andere wijnboeren, die met infoborden hun gebied aangeven. Opvallend zijn ook op allerlei plekken in de kleine schuilhutjes langs het parcours de vele lege wijnflessen, stille getuigen van wellicht een “gezellige” wandeling. Met de bochten mee krijgen we zicht op het plaatsje Dernau, dat al sinds eeuwen met de wijnbouw verbonden is en terug kan kijken op een lange traditie. Het zijn de Romeinen, die zich hier aan het begin van onze jaartelling al gevestigd hebben vanwege het milde klimaat. Omstreeks 407 komt er een einde aan die Romeinse periode en strijken hier de Franken neer en behoort gebied tot het Karolingische Rijk. In 843 wordt na de dood van Lodewijk de Vrome bij het Verdrag van Verdun de verdeling van het Karolingische Rijk geregeld. Het gebied van de Ahr en Dernau komt toe aan Lotharius I. Toch vinden we de naam Dernau pas voor het eerst vermeld in het jaar 893 in een document van de Benedictijnen Abdij van Prüm waarin alle bezittingen en inkomsten van de abdij zijn opgesomd. Het wijnbouwdorp Dernau wordt hierin vermeld onder de naam "Degernavale" en ook "Degeneranauale". En vanaf de 11e eeuw behoort Dernau tot het Graafschap Saffenburg.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Door de wijnbergen
De route van de Rotweinwanderweg volgend krijgen we voor ons zicht op de restanten van de stutmuur van een oud traject van de Ahrtalbahn door de Rheinische Eisenbahn gerealiseerd in de Pruisische tijd na 1880. Toch moet uitbreiding van het spoorwegnet wegens het uitbreken van WOI en de daaropvolgende ontwapening door de Geallieerden worden stopgezet. Zichtbaar is hier naar links ook een tunnelingang van de Kuxenberg en Trotzenbergtunnel. Aan de Bachstrasse vinden we een picknickplek met een monument ter herinnering aan 25 jaren Rotweinwanderweg (1972-1997). Het heeft ook een beeltenis van Johannes met de spreuk: “Ich bin der Weinstock, Ihr seid die Reben” . Op de Bachstrasse volgen we het asfalt naar rechts bergopwaarts. Aan de rechterzijde ligt verscholen een betonnen toegang en nauwelijks zichtbaar nog een toegang toe een ander traject van de Kuxenberg en Trotzenbergtunnel. Hier wordt in WOII een gedeelte in gebruik genomen als geheime ondergrondse werkplaats voor de Duitse wapenindustrie. Vanaf 1943 is in die tunnel een constructiewerkplaats waar de componenten van V2 raketten in elkaar gezet worden. Dit gebeurt hoofdzakelijk door dwangarbeiders die ondergebracht zijn in het bij de ingang van de tunnels gebouwde Lager Rebstock. Die dwangarbeiders, waaronder ook 468 Nederlandse Joden, zijn hoofdzakelijk afkomstig uit het in de nabijheid van Weimar gelegen concentratiekamp Buchenwald. Toch zijn ook Duitse soldaten en mensen uit de directe omgeving er te werk gesteld. De oprukkende Amerikanen bezetten in maart 1945 tijdens Operation Lumberjack het Lager Rebstock en de V2 werkplaats in de Kuxenberg en Trotzenbergtunnel.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Dernau - oud traject Ahrtalbahn Rheinische Eisenbahn
Toch zullen de Kuxenbergtunnel en Trotzenbergtunnel nog een keer op een opmerkelijke wijze dienst doen! In de periode van 1960 tot 1972 wordt ten tijde van de Koude Oorlog diep onder de wijnbergen tussen Dernau en Walporzheim in het diepste geheim een geweldig gangenstelsel van 17 kilometer aangelegd als atoomkelder, de Regierungsbunker van de Bundesrepublik Deutschland onder de dekmantel “Dienststelle Marienthal“. Naar hier kon het bestuursapparaat van de Duitse overheid vanuit Bonn in noodval bij een crisis uitwijken. Na het einde van de Koude Oorlog in 1989 raakt de bunker in onbruik en verhuist de Duitse regering naar Berlijn. Vanaf 2008 is nog een klein gedeelte van deze oorspronkelijke atoomkelder voor het publiek toegankelijk als museum: Dokumentationsstätte Regierungsbunker.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Steile passage in de Rotweinwanderweg
Na de laatste huizen maakt de weg een scherpe bocht naar links en klimmem we weer in de helling van de wijnbergen, De route gaat westwaarts en voert ons boven langs de stutmuur van het oude spoortraject. Het wijnbouwweggetje volgend langs de helling komen we aan het asfalt van de K35. We steken over en wandelen naar links en volgen de markering van de Rotweinwanderweg. Zo komen we aan een veldkapelletje gewijd aan St. Jozef en gaan hier naar links verderop met de bocht naar rechts verloopt het pad bijna evenwijdig met de helling. Zo komen we aan de Dr. Karl Näkel Hütte uit 1985, vernoemd naar Dr. Karl Näkel (1919-1999) oud voorzitter van de EIfelverein Dernau en een van de grondleggers van de Rotweinwanderweg. Aan onze linkerzijde hebben we zicht op Dernau en het dal van de Ahr. Mosesquelle is een uitzichtplateau. Maar bij deze weersomstandigheden is het een waterig en triest ogend panorama. De route gaat richting de eerste huizen van Rech om dan noordwaarts opnieuw de hellingen van de wijnvelden te volgen. We komen nu in een steiler gebied met leisteenhellingen waarin het smalle pad is uitgehakt en enkele korte steile klimmetjes en afdalingen zitten, die voorzien zijn van leuningen voor de veiligheid. We passeren opnieuw een schuilhut, Korbachrast. Deze hut verdankt zijn naam aan Heinz Korbach (1921-2004), oud CDU politicus en mede initiator tot de aanleg van de Rotweinwanderweg.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Mayschoss - "Toegangspoort" tot Mayschoss
Verder gaat onze route richting Mayschoss, waar we letterlijk met de deur in huis vallen. Het is een in cortenstaal uitgevoerd kunstwerk langs de Rotweinwanderweg. Het stelt een open deur voor met de welkomstekst: “WILKOMMEN IM WEINORT MAYSCHOSS”. Het geeft een doorkijkje op het in het Ahrdal gelegen Mayschoss. Een leuke plek voor een fotomoment! Aan de overzijde van het Ahrdal torent hoog boven de Ahr op de heuvelrug de ruïne Saffenburg, in de 11e eeuw gebouwd door de Graaf Adolf von Nörvenich (1040-1094) en Graaf Adalbert von Saffenburg (1074 -1110). Deze laatste is ook stichter van de Abdij Rolduc in het Zuid-Limbrugse Kerkrade. De burcht wordt in het jaar 1081 voor het eerst in een oorkonde vermeld. De Graven van Saffenburg oefenen tot 1172 de voogdij over het Kurfürstentum Köln uit. Na het uitsterven van de dynastie wordt de Heerlijkheid Saffenburg opgedeeld en komt in 1424 in bezit van de Graven van Virneburg en later in 1545 gaat het over aan de Graven van ManderscheidSchleiden. Na de verovering in 1593 door de Graven van der Mark-Lummen en het uitsterven van dit geslacht in 1773 nemen de Hertogen van Arenberg het in bezit. Door de eeuwen heen is de Burg Saffenburg bij alle onderlinge geschillen, de 30-jarige oorlog (1618–1648) en de Franse bezetting in 1794 enkele keren belegerd, veroverd en geplunderd waardoor er uiteindelijk na 1704 alleen nog de nu bestaande ruïne overblijft.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Mayschoss - Bij Weinhaus “Michaelishof”
Dan brengt ons het pad naar Weinhaus “Michaelishof”, een geschikte plek om neer te strijken voor heerlijke “Kaffee und Kuchen”. Daarna gaan we weer op pad voor het laatste traject naar hotel Lochmühle. Over het asfalt van de Dorfstrasse dalen we af naar Mayschoss, waarvan de oorsprong terug gaat tot 1106 en tot het einde van de 18e eeuw behoord heeft tot het Graafschap Saffenberg. Hoofdmiddel van bestaan zijn het toerisme en de wijnbouw. Mayschoss heeft bovendien de oudste wijnbouw coöperatie van de wereld, die in 1868 is opgericht. Nu nog beheren en verbouwen een 60-tal wijnboeren de omliggende wijnbouwhellingen. Voor we het centrum bereiken komen langs de parochiekerk St. Nikolaus en Rochus. Al omstreeks 1382 moet er een kerk in Mayschoss geweest zijn, waar de Graven van Virneburg zijn begraven. Sinds 14 november 1537 valt de parochie onder het toezicht van Kloster Marienthal en later de Abdij Klosterrath. Na 1802 heeft het bisdom Aken en sedert 1824 het bisdom Trier de supervisie.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Uitzicht op Mayschoss
De huidige Kirche St. Nikolaus en Rochus is in de periode 1908 tot 1912 gebouw door de architecten Theodor en Heinrich Hermann op de plek van de kerk uit 1726 die te klein en bouwvallig was geworden. Enkel de klokkentoren blijft behouden en de drie beukige basilica wordt in Neo-Romaanse stijl opgetrokken. In het middenschip bevindt zich de graftombe van Katharina Von der Mark (1646) uitgevoerd in zwart Belgisch graniet met het door kinderen gedragen familiewapen van de Heren Von der Mark. Boven op de tombe zien we de levensgrote afbeelding van de overledene met aan haar voeten een jachthond als symbool van trouw en de inscriptie waarin Graf Ernst von der Mark zijn vrouw met veel verdriet begraaft. De preekstoel uit 1700 draagt in halfreliëf de kerkvaders Ambrosius (339- 397), kluizenaar Hieronymus (348-420), Augustinus (354-430) en Paus Gregorius de Grote (540- 604) met tussen hen in de symbolen van de 4 evangelisten aangebracht. Uit het voormalige Kloster Marienthal zijn de 17e eeuwse biechtstoel, delen van de Barokke communiebank en een beeld van de H. Augustinus afkomstig. De 16e eeuwse doopvont van vulkanisch stollingsgesteente Trachiet draagt het familiewapen van de Graven van Virneburg.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Mayschoss - Weingut Deutzerhof
Voorbij de kerk slaan we rechtsaf de Fuhrweg in en wandelen deze in de bocht naar links verder. Voor ons hebben we zicht op de Etzhardt, een berg die vanaf alle kanten in de omgeving een compleet zicht op het Mayschoss belemmert en waaromheen ooit een meander in de Ahr heeft gestroomd. Onze route verloopt rondom deze Etzhardt door de Deutzerwiese, waar we het Weingut Deutzerhof passeren, dat zijn naam verdankt aan de voormalige buitenhof van de Benedictijnenabdij Deutz. Tot 1812 houden de Benedictijnenmonniken zich hier bezig met wijnbouw, maar moeten dan door de secularisatie onder Napoleon vertrekken. Het is de familie van Caspar Cossmann, die al in 1574 als wijnbouwer bekend is in Mayschoss, die zich hier in 1980 aan de Deutzerwiese een nieuw wijngoed bouwt. Aan onze rechterzijde passeren we Camping Zur Burgwiese tot bij de eerste gelegenheid naar rechts de Tiergartenstrasse inslaan en deze uitwandelen tot aan Am Silberberg. Dan gaat het naar links om in de bocht rechtuit een steil en smal voetpad te nemen dat ons tussen de huizen door naar de doorgaande weg leidt. Noch even naar rechts en we staan bij Hotel Lochmühle.

© L.A.W.V.VIA-VIA
Mayschoss - Hotel Lochmühle
Deze wandeling is met de grootst mogelijke zorg samengesteld. Maar ten aanzien van wijzigingen of onvolledigheden in de tekst kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

Charles Aerssens

KAARTEN:

- TopoKaart 1:25000, Wandekarte 09 Ahrtal - Eifel
- Rotweinwanderweg



Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 04-12-2016 door C.P.J. Aerssens