Voor de wandeldag van 16 november hebben we afgesproken om weer eens op pad te gaan over de landsgrens met onze zuiderburen. Charles heeft hiervoor de kaart goed bestudeerd en een rondwandeling in het Belgische Ravels uitgezet. Basis vormt de alom geprezen en met rode driehoekjes gemarkeerde Bruggekeswandeling met een twintigtal bruggetjes onderweg over slootjes en greppels in het Gewestbos Ravels. Maar voor de mannen van L.A.W.V.’Via-Via’ is deze route van 10 kilometer aan de korte kant! En dus heeft Charles gekeken naar een extra lus aan de noordzijde van de Arendonksesteenweg door het imposant bosgebied van het Gewestbos Ravels Noord met lange rechte lanen.
Vanaf de Middeleeuwen is het gebied rond Ravels gemene heidegrond die tijdens de Franse periode rond 1800 gemeentebezit werd. Omstreeks 1903 verkoopt de gemeente Ravels 770 hectare aan de Belgische staat. Tot het begin van de 20ste eeuw is de omgeving van Ravels een licht glooiend heidegebied met stuifzanden en talrijke vennen. In 1903 en 1904 worden deze uitgestrekte heidevelden aangekocht door de Belgische Staat en het hele gebied wordt een proefveld voor bebossingsmethodes voor Kempense heidegronden. Nu treffen we in het Gewestbos Ravels verschillende landschappen aan. De bossen bestaan uit loof- en naaldbomen, die afgewisseld worden met vennen, heide, weiden en mooie wegbermen. Het bekendste ven wordt het Kesseven genoemd. De 35 meter-hoogtelijn, die het Gewestbos Ravels doorkruist, vormt een gedeelte van de scheiding tussen het Maas- en Scheldebekken. Aan de éne kant van deze lijn stroomt het water richting Maas en aan de andere kant richting Schelde.
Het plaatsje Ravels is vooral bekend om de Slag bij Ravels. Het is Kroonprins Willem II (1792-1849) die op 2 augustus 1831 als opperbevelhebber van het leger persoonlijk de troepen aanvoert tijdens de Slag bij Ravels. In 1830 verklaart België zich onafhankelijk van Noord-Nederland en wordt in 1831 het Verenigd Koninkrijk ontbonden. Dit gebeurt niet zonder slag of stoot en leidt in augustus 1831 tot de Tiendaagse Veldtocht. Kroonprins Willem II trekt vanuit zijn hoofdkwartier in Tilburg met de tweede divisie, onder bevel van de Hertog van Saksen-Weimar, op naar Ravels. Hij stuit op hevig verzet en moet Ravels huis voor huis te veroveren. Als een eerste aanval onder geen succes heeft, wordt een stormaanval ingezet. Op dat moment arriveert Kroonprins Willem II met Prins Frederik. Hij stijgt van zijn paard en voert in eigen persoon, met omhoog geheven degen, de troepen van het ‘2e Bataljon der 18e Afdeling’ aan. Het verzet wordt gebroken en de Belgische troepen trekken zich terug. Deze Slag bij Ravels wordt door de Nederlanders als zeer belangrijk ervaren, maar het neemt niet weg dat de soevereiniteit van België in 1839 in het Verdrag van Londen wordt vastgesteld.
Voor ons buitenlands uitstapje naar Ravels melden zich Harry, Theo, Hans en Lauran. We spreken elkaar om 9.15 uur te treffen op de parkeerplaats van Bezoekerscentrum Boshuis aan de verlengde Jachtlaan in het buitengebied van Ravels. Op het afgesproken tijdstip moeten Harry en Theo even wachten op Hans, Lauran en Charles, die vanaf Poppel een flink stuk achter een robuuste tractor met aanhanger in een matig tempo van 40 kilometer moeten rijden. Bij het infopaneel aan de parkeerplaats gaan we van start en pikken hier de met een rode driehoekjes gemarkeerde wandelroute van de Bruggeskeswandeling op. De wandeling gaat bij KNP79 meteen naar rechts en het pad kronkelt door het bosgebiedje tot we op een brede laan uitkomen. Rechtsaf bereiken we verderop bij KNP96 een brede zandweg (Weteringstraat) en wandelen hier even naar links om dan meteen rechtsaf de route te vervolgen. Dit pad komt bij KNP31 uit op het asfalt van de centraal door het Gewestbos Ravels, lopende Marneffedreef. Deze dreef van 7 km lang verbindt het Gewestbos Ravels van Noord naar Zuid en is vernoemd naar Marneffe, die verantwoordelijk is geweest voor de bebossing van rond 1900.
Hier bij KNP31 volgen we het brede bospad richting KNP32. Op het punt waar we naar rechts afbuigen, zoekt de route slingerend zijn weg tot we uit het bos komen en op de oever van het Kanaal Dessel-Turnhout-Schoten uitkomen. Het is een van de zeven Kempische kanalen tussen de Maas en de Schelde en verbindt het Kanaal Bocholt-Herentals in Dessel met het Albertkanaal in Schoten. De bouw van het kanaal start in 1844 en twee jaar later is het traject Dessel - Turnhout klaar. De verbinding tussen Turnhout en Schoten start in 1854 maar het duurt tot 1875 vooraleer het kanaal over de volledige lengte klaar is. Langs de noordkant van het kanaal heeft in het verleden van Turnhout tot Sint-Lenaarts de buurtspoorweg 258 gereden.
We wandelen langs het kanaal en worden na goed 250 meter naar rechts afgeleid. We houden naar links het brede pad ((Weteringstraat) aan om verderop bij de afslag schuin naar rechts voor over een smalle, kronkelend zandpaadje naar het Kesseven geleid te worden. Rechtsaf langs de prikkeldraad rond het Kesseven gaat de route over de Marneffedreef. Waar de prikkeldraad naar rechts afbuigt, wandelen we ook rechtsaf en volgen ‘Het Miezerige Paadje’ naar de oostzijde van het Kesseven. Hier aan de rand van het Gewestbos van Ravels, België heeft de Belgische Stichting Natuur & Bos een kijk- en schuilhut laten bouwen. Het is een half open overkapping met zitplaatsen, opgetrokken uit Douglas hout Het biedt uitzicht biedt over het Kesseven. Dit ven, met een oppervlakte van 3 hectare, heeft een water-ondoorlaatbaar bodemstructuur, waardoor bij regenval het ondiepe ven vol water loopt en bij droogte snel weer uitdroogt . De fuut, de zilverreiger, de aalscholver, de Canadese gans en de wilde eenden zijn er regelmatige gasten.
De wandeling verloopt verder over ‘Het Miezerige Paadje’ en leidt ons langs het Klotgoor. Dit ven is in het verleden ontstaan door de winning van turf en staat bijna het hele jaar onder water. Dat zorgt voor zuurstof- en voedselarme omstandigheden voor het organisch materiaal dat hierdoor langzaam afbreekt en zich opstapelt en hoogveen vormt. De route gaat over het kleine kronkelende paadje tot aan het verlengde van de Jachtweg. Hier even naar rechts tot aan KNP23, waar we linksaf slaan tot op de kruising van bospaden bij KNP98. We steken rechtover en wandelen door een mooi gemengd bos naar KNP99. Op dit kruispunt van bospaden steken we over om dan schuin naar rechts de rode driehoek markering te volgen. Onderweg komen we over verschillende bruggetjes en passeren op verschillende plekken infopanelen van het Grave Ravenpad, een avonturenpad voor kinderen geïnspireerd op oude volksverhalen van Ravels . Op het volgende bospad even naar rechts en dan linksaf de route volgen die ons naar het Zwartgoor leidt. De meest voor de hand liggende verklaring van deze naam is wellicht de zwarte kleur van het water, die veroorzaakt wordt door de ondergrond. Hier kun je bij slecht weer gebruik maken van de schuilhut.
We wandelen met de klok mee rond het Zwartgoor en volgen dan voor het open stuk terrein het pad naar links tot we achter de sluitboom opnieuw op de Marneffedreef komen. Hier is aan de rechterzijde een parkeerplaats om een wandeling door het Gewestbos Ravels te starten. Even naar links langs het grote infopaneel van Gewestbos Ravels en dan bij de sluitboom weer naar rechts. We wandelen door het bos tot we aan de rechterkant bij een afrastering komen. Voor dit hekwerk slaan we rechtsaf en verlaten het Gewestbos Ravels Zuid en de Bruggeskeswandeling. Het voetpad komt uit op de Arendonksesteenweg bij de voormalige boswachterswoning Klaverberg, die omstreeks 1919 gebouwd is. Na een grondige renovatie is er nu de Bed@Breakfast ’t Boswachtershuisje gevestigd. Onze route gaat hier even naar rechts en we slaan dan linksaf een oude lange bomenlaan in, die deels geplaveid is met kinderkopjes. We zijn nu in het Gewestbos Ravels Noord met grote en haaks op elkaar staande dreven, die duiden op een moderne en grootschalige ontsluiting van het bosgebied. In dit gebied is het wandelroutenetwerk slechts beperkt aanwezig en Charles heeft een eigen route uitgezet.
We volgen deze dreef en negeren de kruising van paden tot we op een brede bomenlaan uitkomen. Op de T-splitsing even naar rechts en we komen op een 5-sprong aan een infopaneel op de brede strook van de Marneffedreef. We kiezen voor de 3e zandweg schuin links voor en wandelen deze pad in langs een open stuk in het bosgebied. We steken de 6-voudige kruising recht over en wandelen het pad helemaal uit tot we op een kruising aan het open terrein met de paddenpoel komen. Op deze T-splitsing nemen we direct aan de linkerzijde het smalle bospad, wat later blijkt een mountainbike route te zijn! Deze zoekt met 1000 en 1 bochten kronkelend zijn weg door het bos tot we op een breed zandpad staan. Deze zandweg staat als Fransestraat op de topokaart en is het meest noordelijke punt van onze wandelroute! Rechtsaf gaat onze wandeling en na 500 meter bereiken we andermaal de Marneffedreef, die dit Gewestbos Ravels Noord doorsnijdt. We steken rechtover en langs het open gebied komen we op de volgende kruising van paden. Hier slaan we bij het infopaneel van de Kempen linksaf en passeren verderop een bruggetje. De eerste gelegenheid naar rechts nemen we en vinden een geschikte lunchplek bij het grondwatermeetpunt. Pauze voor de lunch! Weer op weg lopen we het drassige grasbaantje uit tot we achter de sluitboom op de zandweg staan.
Over deze zandweg komen we aan KNP72, waar we richting KNP88 aanhouden. Bij dit knooppunt wandelen we rechtdoor en met een bocht naar rechts en naar links langs het infopaneel bereiken we na een kilometer de Arendonksesteenweg bij de voormalige boswachterswoning Klaverberg. We steken bij KNP30 de drukke Arendonksesteenweg over en volgen de Hooge Mierdensebaan tot we bij de KNP87 staan. Hier gaat de wandeling linksaf en komen we weer op de markering met de rode driehoek van de Bruggeskeswandeling. De route gaat bij KNP87 rechtsaf en er zijn vanaf dit punt nog een kleine 3 kilometer, die ons naar het eindpunt brengen. We volgen het pad door verschillende bostypen. Je komt er beuken-, berkenbomen, Amerikaanse eiken, zomereiken en grove dennen tegen. Het traject kronkelt langs picknicktafels, banken en over bruggetjes en verloopt op enkele plekken parallel aan het kinderavonturenpad het ‘Grave Ravenpad’, dat geïnspireerd is op oude Kempense volksverhalen en bedoeld is voor families met jonge kinderen. Onderweg wijzen raven en infopanelen je de weg. Het meest opvallende is hier het ‘pannenxylofoon’, dat je uitnodigt om een keer op alle pannen te slaan.
Aangekomen bij KNP79 op de Jachtweg wandelen we naar rechts en zijn we terug op de parkeerplaats waar we onze rondwandeling zijn begonnen door het Gewestbos Ravels. Voor een gezellige nazit strijken we in Ravels neer in het dorpshuis Taverne de Wouwer. Onder het genot van een stevig pintje genieten we na van een prachtige en verrassende wandeldag op deze zonnige herfstdag!
Charles Aerssens
24 november 2022
Lange Afstand Wandelvereniging "VIA-VIA".
Gegenereerd op 24-11-2022 door C.P.J. Aerssens